Letra nga limbo
KOHA DITORE, 5 DHJETOR 2014
Këtë vit, gjithmonë sipas organizatës më
prestigjioze për matje të korrupsionit “Transparancy International”, Kosova dhe
Shqipëria renditen të dyja njëjtë në vendin e 110 (nga gjithsejtë 174 shtete); disproporcionalisht
ma keq e më rëndë se gjithë regjioni e Evropa. Renditemi në nivel të njëjtë me
Etiopinë e Malavin, më keq se Xhibuti e Moldavia, më mirë se Bjellorusia e
Tanzania. – renditemi mjerueshëm. Pra Kosova renditet sivjet në po të njëjtin
vend, në vendin e 110-të sikurse katër vite më parë; për të shpërfaqur kështu
dhe gjithë trendin e (mos)ecjes sonë në katër vite të plota.
-1-
Saktësisht
katër vite më parë, kur për herë të parë matej percepcioni i nivelit të
korrupsionit në Kosovë nga – pa diskutim – organizata më kredibile ndërkombëtare
për matje të tij, “Transparancy International” pra, Kosova renditej në vendin e
110 nga gjithsejtë 175 shtete. Në vitin e parë të matjes, kur nuk kishim ndonjë
bazë krahasuese me vetveten, ndonëse i trishtë, lajmi për një nivel të tillë
megjithatë mbetej pa një storie përcjellëse. Sepse, nëse përpjekjet për të
reduktuar nivelin e trishtë të korrupsionit ndodhnin, atëherë trendi eventual
pozitiv mund të zbuste pretendimet për më tepër angazhim. Në këtë kohë lindën qëndrimet
deklarative të “tolerancës zero ndaj korrupsionit” që kryeministri – dhe i
gjithë kabineti i tij përcjellës – i shqiptonin si në përmendësh.
Në vitin
e dytë të matjes, Kosova kishte humbur 2 vende; po renditej në vendin e 112;
duke provuar kështu bindjen e përgjithshme se të gjithë deklaruesit e “zero
tolerancës” ishin pikërisht promovuesit e toleruesit e vetëm të korrupsionit. Se
nga institucionet publike, nga vet menaxhuesit e parasë publikë, buronte keqpërdorimi
i pasurisë publike.
Në vitin
e tretë të matjes, pra në vitin 2012, Kosova kishte lëvizur për plot 7 vende në
luftimin e korrupsionit; duke u renditur kështu në vendin e 105-të nga gjithsejtë
175 shtete. Ndonëse alarmant niveli në mbi njëqindtësh, konferencat për shtyp,
promovimet mediatike e gjuetitë e tjera për merita nuk kishin të sosur.
Ministra, zëvendësministra, e çka jo tjetër, po renditeshin njëri pas tjetrit për
të marrë nga pak hisen e vet të vëmendjes. Në këtë lëvizje, dhe hiç më shumë, të
gjithë, pa përjashtim, gjenin motivin e një quasi-zhvillimi ekonomik, të një
qeverisje të pastër që “zero toleruesit” na e thonin në vazhdimësi – ishim të
marrë e të mjerë që nuk po e shihnim ne.
-2-
Natyrisht
se nuk kishte përmirësim të angazhimit kundrejt korrupsionit; nuk ishte nisur
asnjëherë. Prandaj dhe në vitin vijues, në vitin 2013, Kosova renditej në
vendin e 111-të. Të gjithë ato tryeza, takime ndërministrore, këshille
anti-korruptive nga Presidentja, të gjitha pra ato qëndrime e bindje kundërkorrupsion,
ishin kthyer në hiçgjë; ne sapo kishim shënuar rekordin personal më të rëndë të
rangimit korruptiv nëpër botë.
Si përgjigje
ndaj rangimit – dhe këtu fillon perla e budallakisë tonë politike – në vend të
pranimit e luftimit të paaftësisë kundërkorrupsion, lindën gjykime mbi
percepcionin, si kut i matjes së nivelit të korrupsionit. Kështu, qatipë e
mendimtarë brutal qeveritarë, po edukonin njërën ndër metodologjitë më të zakonshme
botërore të matjes së korrupsionit; pikërisht pra percepcionin. Të gjithë ato
punime, analiza, kritika e reflektime metodologjike të matësit të korrupsinit –
që zënë vend e komfort të mjaftueshëm mes shkencës e edukitimit e politikës –
po kontestoheshin nga disa thatanikë të mendjes allakosovarë që me stilin e “rabushit”
e “tahminit” po jepnin versionin e tyre të shkencës.
Gjithsesi,
kjo kishte pak rëndësi. Rëndësi kishte gjithmonë se të gjitha paraqitjet kozmetike
nga pjesëmarrës tryezash e diskutimesh ishin një akt farse e shfaqje teatrale
para një publiku që po zhvatej e thahej vazhdimisht nga po të njëjtit aktorë.
Mbaj mend të kem thënë asokohe se e vetmja formë e parandalimit të korrupsionit
në Kosovë do të ishte sikur pjesëmarrësit e po atyre tryezave e promovimeve anti-korrupsion
të mbaheshin përgjegjës për korrupsion.
-3-
Këtë
vit, gjithmonës sipas organizatës më prestigjioze për matje të korrupsionit “Transparancy
International”, Kosova dhe Shqipëria renditen të dyja njëjtë në vendin e 110
(nga gjithsejtë 174 shtete); disproporcionalisht ma keq e më rëndë se gjithë regjioni
e Evropa. Renditemi në nivel të njëjtë me Etiopinë e Malavin, më keq se Xhibuti
e Moldavia, më mirë se Bjellorusia e Tanzania. – renditemi mjerueshëm.
Pra Kosova
renditet sivjet në po të njëjtin vend, në vendin e 110-të sikurse katër vite më
parë; për të shpërfaqur kështu dhe gjithë trendin e (mos)ecjes sonë në katër
vite të plota. Pra për katër vite të tëra, politikanët tanë që ishin gjithnjë me
gojë plot nuk kanë bërë asgjë serioze për parandalimin dhe zvogëlimin e
korrupsionit që buron mu nga institucionet që i drejtojnë ata. Dhe nuk do të bëjnë
asnjëherë asgjë përderisa njerëzit e njëjtë, që mbajnë hajninë e vjedhjen në
stad të njëjtë, shpërfaqen si protagonistë të kundërhajnisë e ligjit. Ky shtet
ka mbetur në nivel të njëjtë në katër vjet; prandaj dhe migrimi, prandaj dhe
mosliberalizimi, prandaj dhe ngecja. Janë plot katër vite të humbura për ne.
Janë të
humbura, sepse, sjellja korruptive e bërë tashmë si normë e zakonshme shoqërore
prodhon jo vetëm imazh të rëndë e frikësues për investitorët të jashtëm,
sikurse ishte rasti i një fabrike gjermane që i kërkohet hise në pronësi nga
politikanët tonë për të përfunduar kështu në Maqedoni me 4000 vende të reja
pune, por prodhon edhe fuqizim të kapjes së shtetit nëpërmjet mbajtjes në fuqi
të po të njëjtëve që prodhojnë korrupsionin.
Pra janë individë e grupe të njëjta që jo vetëm se nuk parandalojnë aktivitetet korruptive në vend ndaj gjithçkaje që është publike, por i nxisin dhe stimulojnë ato edhe sikur ato vetvetiu të ndaleshin; që nuk kanë për t’u ndalur kurrë. Për më tepër, këta individë e grupe, që nëpërmjet korrupsionit kanë ndërtuar perandori biznesore, jo vetëm që dëmtojnë shëndetin ekonomik të Kosovës nëpërmjet ofrimit të konkurrencës së padrejtë, por edhe bëhen barriera të pathyeshme për rimëkëmbjen ekonomike tonën.
Prandaj na duhet një dorë e hekurt; një që thenë këtë cikël ngatërrues me veten dhe ngufatës me progresin tonë ekonomik. Një dorë e pastër që nuk kapet nga mbas e që guxon t’i vë në rend për në burg secilin që ka mbajtur dhe mbanë peng fatin e një vendi të tërë. Këtë dorë nuk kanë për të na dhënë të huajt; na duhet ta gjejmë vet.
No comments:
Post a Comment