Letra nga limbo
KOHA DITORE 18 KORRIK 2014
Do ta kenë menduar mirë zaptimin e uzurpimin zyrtarët e
PDK-së. Të kapen fillimisht për karrige – kudo që të janë ato; për deputetë e
kryedeputetë. E ti mbajnë ato fort; të mos i lëshojnë për asgjë hiç; as edhe në
kohë pauze madje. Kështu, sikurse “kolltukofagët” e Nolit, ata do të mbanin
peng një parlament, një vend një shtet.
-1-
Fan Noli e njihte mirë
dashurinë shqiptare për karrige; në esenë e vitit 1924 me titull “Pesë
Anarkitë” e përshkruante këtë pasion kështu: “...Herodi tregon se në betejën navale të Salaminës, një athinas kapi
një anije persiane me dorën e djathtë e s’e lëshonte, gjersa ja prenë; atëhere
e kapi me dorën e mëngjër, ja prenë dhe këtë, atehere e kapi me dhëmbë e s’e
lëshoj gjersa i’a prenë kokën. Sikur të ngjallej Herodi përsëri do të shikonte
që kolltukofagët tanë janë më të fortë se ky trim legjendar i vjetërsisë
antike. Që t’i çqitësh këta tanët nga kolltuku duhet të preç jo vetëm duart e
kokën po dhe këmbët e trupin.”
Do ta kenë menduar mirë
zaptimin e uzurpimin zyrtarët e PDK-së. Të kapen fillimisht për karrige – kudo
që të janë ato; për deputetë e kryedeputetë. E ti mbajnë ato fort; të mos i
lëshojnë për asgjë hiç; as edhe në kohë pauze madje. Kështu, sikurse
“kolltukofagët” e Nolit, ata do të mbanin peng një parlament, një vend një
shtet.
-2-
Do të jenë zgjuar të parët kam
përshtypjen, për të kapur – si të parët – rendin e mesëm të Parlamentit. Një
parti që gjithë të zezat e veta i kishte mbuluar tash e shtatë vjet me
interpretimin se çdo devijim duhet të adresohej në institucione, po dhunonte
qysh në ditën e parë vendimin institucional të Kryesisë së Kuvendit për ulje të
vendit. Inatçorë tipik. Mu atëherë kur nuk kishin zë zaptues në institucione, i
dhunonin vendimet e dala nga to.
Dhe ky dhunim institucional po
vazhdonte me secilin hap elaborues të kryesueses së rastësishme të seancës.
Ishte vendosur me pahir, për shkak të moshës; dhe mu rastësinë e moshës
kryesuesja po e përdorte keq e mbrapshtë qysh nga minuta e parë e seancës.
Fillimisht, kur nuk evidentoj uljen e parregullt dhe uzurpuese e zaptuese të
PDK-së; dhe më pas kur preu qëndrimin politik të partive përbërëse në Parlament
– thuajse diskutimi parlamentar është i ndalur me dekret mbretëror – çfarë
paradoksi.
U dashtë pak kohë për të
kuptuar strategjinë e PDK-së. Në esencë kjo strategji synonte bllokimin
institucional me çdo kusht; jo për të bërë qeverisjen nga ta, por për të ulur
në tavolinë negociuse bllokun opozitar, prodhuar kështu një kontest, dhe në
fund dërguar atë kontest në interpretim Kushtetues. Sepse, vetëm nëpërmjet
bllokimit, që do të prodhonte tavolinën, kjo kontestin e ky Kushtetuesen, PDK
mund të shpresonte në zgjedhje të reja – assesi në formim të qeverisë nga ta.
Të mbetur vetëm, të padashur e
të injoruar politikisht nga gjithkush, PDK donte të merrte me vete secilin
tjetër në rënie; deri sa të rizgjidheshin sërish, derisa të improvizonin një
zaptim sërish.
-3-
Dhe kështu filloj cirku. Një
pauzë, një fillim, një mbyllje, një rifillim, e në fund një ndërprerje pa fund.
Sa për të mos mjaftuar kjo, një kryesuese që përfundon seancën, por që nuk
lëshon karrigen. Që ikë, që kthehet, që flet e që bën lëmsh. E gjatë gjithë
seancës, të them të drejtën, ndjeva keqardhje për pozitën djegëse të kryesues.
Një bagazh i tërë politik e i sakrificës të vihet në shërbim të ngërçeve
individuale sinqerisht të mërzitë. Sepse, një zonjë e tillë do të duhej të
vinte së paku integritetin individual para interesave paradoksale partiake që duan
të mbysin me bllokim shumicën parlamentare.
Sepse, me pak integritet,
kryesuesja do të kuptonte e balancën e forcave qysh në momentin e votimit të
parë të Komisionit Vlerësues, ku jo më shumë se 44 vota mbështetën propozimin
partiak të PDK-së; përkundrejt një totali prej 120 deputetëve; 76 prej të
cilëve nuk votuan fare – pra mendonin ndryshe. Në këtë moment, kur u qartësuan
forcat reale në Parlament, secili njeri me pak integritet do të pranonte
humbjen. Por nuk e bënë. Përkundrazi, vazhduan bllokimin fizik të foltores. Në
një situatë të tillë, Kuvendi kishte kuorum por nuk i lejohej puna sepse një grup politik që
me fat kishte më të moshuarën në radhët e veta, po bllokonte një foltore dhe
një mikrofon.
Këtu “kolltukofagët” provuan
kufijtë e degradimit individual sa që ndryshuan rendin e ditës të përcaktuar
nga Kryesia e Kuvendit. Ky ndryshim do të prodhonte një ngërç të ri politik, ngërçin
të cilin zaptuesit donin ta ushqenin me çdo kusht që nga minuta e parë e seancës
konstituive.
Në rrethana si këto, lëshimi i sallës
nga opozita ishte i vetmi përfundim logjik; siç dhe ishte kthimi i tyre pas
ç’zaptimit të foltores e karriges nga partia pakicë. Në kthimin opozitar, Kuvendi
ishte mbushur me 83 deputet; mungonin vetëm 37 deputetë të PDK-së. Deri
atëherë, një parti zaptuese po mbante peng një shumicë kualifikuese
parlamentare; sinqerisht e pabesueshme.
-4-
PDK natyrshëm ka çdo të drejtë
morale, ligjore e kushtetuese të dërgojë në Gjykatën Kushtetuese dy procese të
ndara por me qëllim të njëjte – zhvlerësimin e seancës. I pari do të ndërlidhej
me mbarëvajtjen e procesit; nëse mendojnë se ka pasur shkelje eventuale. Dhe
njëjtë, sikurse në vitin 2011 kur Kushtetuesja zhvlerësoj procedurën e
zgjedhjes së Presidentit, edhe këtë herë ajo mund të zhvlerësojë procedurën e
zgjedhjes së Kryeparlamentarit. Natyrisht se para se të dërgojnë në Kushtetuese
procesin e zgjedhjes, ata duhet të arsyetojnë vendimin e një Kryesuese për të
injoruar rendin e Kryesisë krye në veti; e injorim ky që solli deri tek mocioni
shkarkues për të. Me hesapin tim, asnjë Kushtetuese nuk do të provonte
favorizimin e një tendence zaptuese.
Procesi i dytë, ndërkaq, do të
ishte dërgimi në Kushtetuese i interpretimit për grupin më të madh parlamentar;
pra tendenca për të shpallur të jashtëligjshëm grupin “LDK-AAK-NISMA”. Në këtë
fushë sërish, nuk arrij të hesapoj asnjë kushtetuese që do të shkelë mbi precedentët
e kaluara, siç është rasti i grupit minoritar “6+”, që gjithmonë, sikurse edhe
këtë herë, formohej qysh në seancën e parë konstitutive.
-5-
Ecja për formimin e institucioneve
është larg prej përfundimit. Sidomos tash pas distanicmit dhe mosarritjes së
marrëveshjes në mes të treshes opozitare dhe “Lëvizjes Vetëvendosje”. Për fatin
e mirë të opozitës, një mosmarrëveshje e tillë nuk u reflektua në zgjedhjen e
kryeparlamentarit; duke mundësuar fillimisht krijimin e kuorumit, e më pas
shfyrtëzimin e votave minoritare për procesim.
Megjithatë, nga tash e tutje
blloku opozitar duhet të kuptojë se pa një unifikim të gjithmbarshëm dhe pa
shkrirjen e diferencave ndërpartiake, asnjë qeveri me pakicë shqiptare nuk do
të jetë stabile. Sepse, përderisa “Lista Serbe” mbetet faktor përcaktues në
këtë Parlament, dhe përderisa shqiptarët shumicë mbesin në opozitë e jo në
qeveri, asnjë vendim madhor i vendit nuk ka legjitimitet moral; njëjtë sikurse
nuk kishin këto të qeverisë së shkuar. Për më tepër, asnjë qeverisje e brishtë
nuk ka kapacitet të ndërtojë mirë funksionet anti-zaptuese në Kosovë; dhe se do
të rrezikojë shpeshherë zhbërjen për secilin mospajtim eventual.
Ndarja opozitare gjithsesi se
mund të kthejë në lojë partinë – deri dje – në pushtet; sidomos pas afrimit
fillestar të saj me dhjetë deputetë minoritatë jo-serb; e të cilët në fund
megjithatë shkuan me grupin. Gjithsesi një luhajte e tillë len hapësirë për
luhatje të kurdohershme dhe kështu sjelljen e qeverisë – pa VV-në në të – në
numra nën 61 deputetë; saktësisht (me gjithë “Listën Serbe”) në 57 sosh.
Në rrethana të tilla
komplikuese, pa përfshirë vullnetin e gjykimit e diskrecionit të Presidentes
për mandatarin e dytë – që nuk dihet se çfarë është – asnjë skenar nuk
përjashtohet përfundimisht. Konstituimi i Kuvendit, pra, dhe zgjedhja e
kryeparlamentarit të ri nuk përjashtojnë endje bllokimin qeveritar e as
shkuarjen në zgjedhje të parakohshme.
No comments:
Post a Comment