Monday, 19 May 2014

ÇUDIRA ZGJEDHORE


Letra nga limbo
KOHA DITORE, 16 MAJ 2014

Nëse ka pasur ndonjë skenarë për të devalvuar prurjet, ka dhënë sukses; nëse ka pasur ndonjë skenarë për të devalvuar idetë dhe premtimet; ka dhënë sukses; nëse ka pasur ndonjë skenarë për t’i shpërfaqur të gjithë njëjtë, ka pasur sukses. Sepse sot, prurjet, premtimet e superpremtimet po japin vetëm çudi


-1-

Janë zgjedhjet lexues. E me zgjedhje, në e nga zgjedhjet, burojnë edhe çudirat me ngjyra plot. Kështu është Kosova sot; në të vërtetë, kështu ka qenë tash e sa kohë. Por në vend të zhbërjes së të bërave të pabëra, ky vend po bën edhe më shumë të pabëra. Sikurse nuk ngopet me anomalitë që bën në vazhdimësi. Sikurse nuk ka marre, konsideratë e vetërespekt për të vetat që i bën; por që – pra – nuk do të duhej ti bënte; në asnjë rrethanë, për asnjë çmim; asnjëherë; as atëherë kur ka zgjedhje.

Është kohë e çudirave, lexues. Aderimet, prurjet, ikjet ulën poshtë shumë pazarin. Servilizmi dhe nevoja për përkëdhelje partiake po merr formë të vlerës së pranueshme; sikurse nuk i bëhet vonë kujt pse servilon. Ky transferim vlerash ka zhvlerësuar gjithçka gjithandej; sa që më askush nuk habitet nga një antivlerë – dhe ky, kam përshtypjen, është suksesi më i madh i antisuksesit nga mbizotërimi i antivlerave ndaj vlerave. Kur gjithçka është e pranueshme, të pavlerët marrin terren; siç dhe ndodhë tani. Nëse ka pasur një strategji të dikujt për të topitur risitë dhe grumbullimet partiake, e ka arritur me plot kuptim.

-2-

Është kohë e çudirave, lexues. Mund të kem pritur gjithçka, gjithandej, por pjesëmarrjen e institucioneve biznesore – pra të atyre organizmave që përfaqësojnë vet bizneset kosovare – në një promovim paraelektoral partiak – siç ishte ai i PDK-së – këtë nuk e kam pritur asnjëherë. Për më tepër lavdet glorifikuese e supervlerësuese për një kandidat zgjedhjes, përveç se ishin të turpshme, përbënin edhe kulminacionin e hiopokrizisë.

Asosciaconet e bizneseve nuk janë biznese, të cilët në fund të fundit kanë legjitimitet të financojnë dhe anojnë për parti politike, por janë institucione të pavaruara e përfaqësuese të bizneseve. E si përfaqësues të të gjithë bizneseve apartiake, ato nuk duhet të ushqejnë servilitetin partiak që po ngjizë gjithandej; nuk kanë të drejtë dhe nuk bëjnë mirë. Sepse mediat, institucionet e pavarura e publike, përfshirë dhe asociacionet e bizneseve, e kanë obligim – jo zgjedhje – paanshëmrinë gjatë fushatave elektorale. Favorizimet partiake në fund të fundit vetëm se zhbëjnë reputacionin e tyre; nëse do të mbetet diçka për t'u zhbërë. Ndërkaq thirrjet e çirrjet glorifikuese gjatë fjalimeve të tyre më gërditin në lukth për faktin se ky vend u jep hapësirë shprehje-mendjesh edhe atyre që marrin titullin “doctor honoris causa” nga një tyxharë indian.

Kapja e bizneseve është e trishtueshme; politizimi i tyre është ngufatës, varësia jonë në të tillë është tragjedi. Ky partiakizëm enorm i bizneseve, kam përshtypjen, se nuk bëhet për qejf të tyre – bëhet nga halli, nga shantazhi dhe nga frika e sanksionimit. Sepse pushteti, lexues, është sot faktor i ekzistencës ose jo të biznesve. Jo me politikat të tija – siç do të duhej të ishte normalisht – por me paret dhe fondet që ai ndanë, për kë të dojë si të dojë. Prandaj dhe i kapë për hundësh secilin që guxon të mendojë për biznes e për krijim vlere.

-3-

Është kohë e çudirave, lexues. Pas dy mandatave keqqeverisje, hajnie, zhvlerësimi e regresi, Kryeministrit i bie në mend të krijojë ekonominë – punën pra; atë për të cilën hallegjinjtë kosovarë kishin nevojë tash e dy mandate – së paku. Dhe kështu, “misioni i ri” – që megjithatë u interpretua me briliancë si “milioni i ri” – fillon të premtojë punë. Pale çfarë pune se; plot 200.000 vende të reja në katër vjet. Paradoksalisht numri i njëjtë – veçse me shumë më pak finesë e stil – u replikua edhe nga AAK.

Premtimi për 200.000 vende të reja punë për vetëm katër vjet mandat, kalon secilën çudi paraelektorale, secilin kuptim ekonomik dhe secilën tendencë talljeje publike; është i pakapërcyeshëm kur vjen puna tek bërja e hajgares publike. Sa për rikujtim, për të krijuar 200.000 vende të reja pune për vetëm katër vjet, përkatësisht nga 50.000 vende të reja pune çdo vit, Kosova duhet të ketë – minimalisht – rritje ekonomike vjetore prej 20%; apo shtatë herë më shumë se sa çfarë ka pasur gjatë dy mandateve të shkuara nën qeverisjen e po të njëjtit Kryeministër.

A e dini cili shtet ka pasur rritje ekonomike prej 20% në katër vjet rend, në gjithë historinë e njerëzimit? Asnjëri; hiç, kurrë, asnjëherë. As atëherë kur kanë zbuluar naftë, as atëherë kur kanë shkuar në hënë e as atëherë kur kanë thyer imagjinatën e arritjeve teknologjike; asnjëherë hiç. Pra për të bërë një tallje të tillë realitet, Kryeministri në largim jo vetëm se duhet të shtatëfishojë performancën e tanishme të tij dhe Kosovës, por duhet të thyej secilin rekord ekonomik botëror të vënë ndonjëherë nga ndonjë shtet.

Hallëgjinjtë mund dhe ti besojnë; ngase janë të shkretit në hall; porse nuk kuptoj ekspertët partiak, individët me pak kredibilitet dhe gjithë të tjerët që kanë guxim të bëjnë këso hesape patetike në Kosovën e vitit 2014. Në secilin shtet tjetër Evropian një deklarim i tillë do të shndërrohej në anti-tallje publike; në një skeç komik – nga komikët për komikët;  në Kosovën e vitit 2014 talljet si këto duartrokiten me mburrje.

-4-

Futja në grackë të premtimeve – kam përshtypjen – së është menduar shumë më mirë se çfarë perceptohet rëndom. Sepse, nëpërmjet premtimeve e supermpremtimeve me apo pa bazë, devalovehet secili premtim tjetër opozitar; në sy të votuesve të gjitha premtimet – edhe nëse janë të mira – do të shihen njëjte. Përveç se devalvohen alternativat opozitare, superpremtimet kanë efektin e shtyrjes së partive për të bërë garë. Pra kur partia në pushtet thotë se do ti rrisë pagat për 25% çdo vit, del një parti tjetër opozitare që nga halli se s’i ta mundë idetë, premton edhe më çmendurisht – pagë prej 1000 eurove. Kur partia në pushtet i premton 200.000 vende pune; del një parti tjetër opozitare që sërish nga halli premton njëjtë; edhe ne plot 200.000 – në mos më shumë. Kur partia në pushtet premton anëtarësim në BE dhe NATO për katër vjet; del një parti tjetër opozitare që premton dhe Kombe të Bashkuara. Kështu të gjithë bëhen pjesë e një shfaqje komike ku asgjë më nuk merret seriozisht; pra të gjithë bëhen të njëjtë.

E bërja e të gjithëve njëjtë është favorizuese vetëm për një individ, Kyreministrin e tanishëm, i cili është mësuar të notojë mirë shumë në një ambient çmendurishë e deliresh euforike.

Prandaj, nëse ka pasur ndonjë skenarë për të devalvuar prurjet, ka dhënë sukses; nëse ka pasur ndonjë skenarë për të devalvuar idetë dhe premtimet; ka dhënë sukses; nëse ka pasur ndonjë skenarë për t’i shpërfaqur të gjithë njëjtë, ka pasur sukses. Sepse sot, prurjet, premtimet e superpremtimet po japin vetëm çudi.



No comments: